Διαβουλεύσεις και διαβουκολήσεις

     Η εξουσία, κάθε φορά που θέλει να περάσει κάποια αντιλαϊκά μέτρα, φροντίζει να προσδίδει σ' αυτά ένα λαϊκό χρώμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η χούντα: οργάνωσε δύο (στημένα) δημοψηφίσματα, για να φορέσει στις αποφάσεις της ένα μανδύα δημοκρατικό. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα. Κάθε πατέντα της χούντας την ξεπατίκωσαν οι δήθεν σοσιαλιστές. Βέβαια, δεν οργάνωσαν δημοψηφίσματα. Περιορίστηκαν σε πρόχειρες σφυγμομετρήσεις των ρεπόρτερ στους δρόμους και σε δημοσκοπήσεις που "καταγράφουν τη λαϊκή βούληση", η οποία όλως τυχαίως συμπίπτει με τη δική τους βούληση. Η πατέντα όμως με την οποία ξεπέρασαν κάθε όριο είναι η δημόσια διαβούλευση. Ο Έλληνας - επιτέλους - μπορεί να διατυπώσει τις θέσεις του επί ενός κειμένου που αποτελεί βάση για συζήτηση, προτού να θεσπιστεί κάποιος νόμος. Χιλιάδες Έλληνες στην αρχή έσπευσαν να καταγράψουν τις θέσεις τους. Για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας μας αποκτούσαν φωνή προς την εξουσία όσοι δεν ήταν επισκέπτες των βουλευτικών γραφείων.

    Χαρακτηριστική περίπτωση το πολυνομοσχέδιο για την παιδεία Θυμάμαι ακόμη τον ενθουσιασμό κάποιων εκπαιδευτικών, την αγωνία τους να δώσουν με τον εναργέστερο τρόπο τις θέσεις τους προκειμένου να γίνουν κατανοητές. Γράψ' τα καλά, Κώστα, έλεγα σε φίλο μου που είχε παθιαστεί με τη διαδικασία και νόμιζε λίγο πριν από το πολυνομοσχέδιο για την παιδεία πως οι ίδιες η Διαμαντοπούλου και η Χριστοφιλοπούλου (ή έστω οι σύμβουλοί τους) θα διάβαζαν τα κείμενα του. Δεν ήταν μόνο ο Κώστας. Ήταν κάμποσες χιλιάδες άνθρωποι που πήραν μέρος στη δημόσια διαβούλευση για την παιδεία. Η συντριπτική πλειοψηφία έγραψε τα ίδια. Το Υπουργείο αποφάσισε τα ακριβώς αντίθετα. 

    Το θέμα δεν είναι όμως αυτό. Το Υπουργείο μπορούσε να παραδεχθεί ότι οι απόψεις των πολιτών είναι διαμετρικά αντίθετες με την πολιτική του, ότι το Υπουργείο είναι αποφασισμένο να εφαρμόσει την πολιτική του η οποία θα κριθεί στις εκλογές... και άλλες τέτοιες μπούρδες με τις οποίες μας βομβαρδίζουν καθημερινά. 

    Το θέμα, κι εδώ είναι το τραγικό, είναι ότι εφάρμοσαν τα ακριβώς αντίθετα επικαλούμενες τη δημόσια διαβούλευση. Δεν άφησαν κανάλι για κανάλι κι εφημερίδα για εφημερίδα που να μην διαφημίσουν τις αλλαγές στην παιδεία, τονίζοντας σε κάθε περίπτωση εμφαντικά ότι αυτές έγιναν κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης.

     Οι μήνες πέρασαν. Ο μέσος Έλληνας που ενημερώνεται από τα δελτία των 8.00 και τις εφημερίδες της Κυριακής που πουλάνε CD με τον Νταλάρα πληροφορείται τελευταίως ότι πριν από τις αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα διεξαχθεί δημοσκόπηση που θα καταγράφει τις απόψεις της κοινής γνώμης για τα πανεπιστήμια. 

     Τα αποτελέσματα είναι ήδη γνωστά. Τα δελτία θα παίξουν πάλι τα προβλήματα των ΑΕΙ, τις σπατάλες, τους αιώνιους φοιτητές και πόσα άλλα που ήδη γνωρίζουμε, μόνο και μόνο για να κερδίσει η Διαμαντοπούλου τη μάχη των εντυπώσεων. Για να δεχτεί η κοινή γνώμη άκριτα και καρτερικά για άλλη μια φορά τα νέα μέτρα. 

      Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι βέβαια δύο:

1. Πόσο πρωτογενείς μπορεί να είναι οι σκέψεις και οι απόψεις που θα εκφράσει η κοινή γνώμη για ένα τέτοιο ζήτημα; Με άλλα λόγια, το πιο πιθανό είναι τα κανάλια λίγες μέρες πριν από τη δημοσκόπηση να προβάλλουν συνεχώς τα προβλήματα στην τριτοβάθμια (πάρτε για παράδειγμα το Κουτί της Πανδώρας του Βαξεβάνη στη ΝΕΤ) και, όταν γίνει η δημοσκόπηση, ο λαός θα έχει ήδη διαμορφώσει την άποψη των καναλιών (και του Υπουργείου).

2. Έστω ότι δεχόμαστε το ορθόν της ενέργειας του Υπουργείου στο ζήτημα αυτό. Τότε, γιατί δεν προχωρούν σε μια δημοσκόπηση για ζητήματα όπως η διαφάνεια, το άσυλο και η ατιμωρησία των πολιτικών, οι υπέρογκες αμοιβές τους, η οικογενειοκρατία και η ευνοιοκρατία στην πολιτική ζωή, με τη δέσμευση ότι θα κάνουν πράξη τη βούληση του λαού στα ζητήματα αυτά;